08 wrz Pozycja spoczynkowa
Pozycja spoczynkowa to ułożenie ust i języka we właściwy sposób w fazie spoczynkowej – podczas gdy nic nie jemy, nie pijemy i nie mówimy.
USTA w pozycji spoczynkowej są lekko domknięte, nie występuje napięcie wokół ust, a mięsień bródkowy jest rozluźniony.
Pozycja spoczynkowa, inaczej wertykalno-horyzontalna, polega na podniesieniu szerokiego JĘZYKA na górny wał dziąsłowy, bez napierania na zęby. Czubek i środek języka są uniesione
ku górze do wałka dziąsłowego i podniebienia twardego, natomiast jego boki przylegają
do wewnętrznej strony górnego łuku zębowego. To ustawienie jest potrzebne i niezbędne
do połykania, rozwoju prawidłowej artykulacji, kształtowania twarzoczaszki oraz oddychania nosowego.
Pozycja wertykalno-horyzontalna (Pluta-Wojciechowska 2015)
Warunki umożliwiające prawidłową pozycję spoczynkową języka:
- odpowiednia budowa podniebienia,
- wystarczające długie wędzidełko,
- napięcie mięśniowe ust umożliwiające ich domknięcie,
- brak parafunkcji (niefizjologicznych czynności takich jak: obgryzanie paznokci, gryzienie ołówków, ssanie palców) ,
- właściwe nawyki żywieniowe (konsystencja i sposób podania pokarmu, okres poszerzania diety).
Jeśli język nie przyjmuje odpowiedniej pozycji, nie pionizuje się, leży na dnie jamy ustnej,
co automatycznie obciąża żuchwę, która lekko się otwiera. Ta pozycja wywołuje nieprawidłowy tor oddychania i prowokuje do oddychania ustami. Ten sposób pobierania powietrza finalnie może prowadzić do wad wymowy, na przykład do seplenienia międzyzębowego. Nieprawidłowa pozycja spoczynkowa języka może również spowodować nienormatywny rozwój twarzoczaszki. Dzieje się tak, gdyż język
od urodzenia masując podniebienie podczas pobierania pokarmu prowokuje je do poszerzania się. Jeśli język nie pracuje odpowiednio na podniebieniu, staje się ono wąskie i mocno wysklepione. To z kolei powoduje, że zęby się tłoczą.
ĆWICZENIA pozycji spoczynkowej języka: omówienie, pokazanie i uwrażliwienie (masaż, opłatek, lody) miejsca pozycji spoczynkowej, mlaskanie (ćwiczenie wyjściowe do nauki kląskania – naśladowanie ssania cukierka), kląskanie, przytrzymywanie językiem chrupka / wafelka / opłatka ułożonego na podniebieniu, malowanie podniebienia, zlizywanie z podniebienia ulubionego jedzenia (dżem, krem czekoladowy, miód, ketchup), przykrywanie szerokim językiem górnych zębów od zewnątrz, zasysanie języka – pozycja ,,kobry” .
Pomysły na automatyzację pozycji wertykalno-horyzontalnej:
- przypominanie słowne lub za pomocą naklejek-przypominajek w miejscach, które dziecko często widzi;
- przytrzymywanie opłatka, chrupka, rodzynki na podniebieniu podczas wykonywania różnych czynności;
- wprowadzanie nagród podczas wspólnych gier (np. dodatkowy rzut kostką za utrzymanie języka
na podniebieniu przez wyznaczony czas); - zabawa w policjanta języczkowego, który pilnuje ułożenie języka w buzi przez określony czas
w ciągu dnia; policjantem może być rodzic i dziecko.
OPRACOWANIE- ANETA NIEDBAŁA – LOGOPEDA
BIBLIOGRAFIA:
- Kittel A., Terapia miofunkcjonalna, Zielona Góra 2016.
- Pluta-Wojciechowska D., Dyslalia obwodowa. Diagnoza i terapia logopedyczna wybranych form zaburzeń, Bytom 2019.
- Pluta-Wojciechowska D., Zaburzenia czynności prymarnych i artykulacji. Podstawy postępowania logopedycznego, Bytom 2013.
- Strona internetowa: https://mamaortodonta.pl/home/.