
15 maj Kiedy do logopedy?
Drogi Rodzicu, jeśli coś Cię niepokoi, zadzwoń, aby rozwiać swoje wątpliwości podczas konsultacji z terapeutą.
Język (rozwój mowy) jest uwarunkowany zarówno biologicznie (genetycznie), jak i środowiskowo.
Jeżeli macie Państwo jakiekolwiek wątpliwości związane z rozwojem swojego dziecka nie czekajcie i koniecznie udajcie się do logopedy! Logopeda to specjalista, który pomaga stymulować i rozwijać mowę już od pierwszych miesięcy życia. Logopeda diagnozuje i prowadzi terapię dzieci, młodzieży i osób dorosłych, pomaga także tym, którzy chcą popracować nad swoim głosem i oddechem, aby mówić jeszcze piękniej.
Należy pamiętać, że już nieprawidłowości ssania, oddychania, rozwoju motorycznego, zauważonego w ciągu kilku pierwszych miesięcy życia dziecka, powinny uwrażliwiać rodziców na konieczność dokonywania diagnozy mowy, gdyż dzieci te stanowią grupę zagrożoną: powstawaniem wad wymowy, opóźnionym rozwojem mowy oraz dysleksją.

Co nas powinno zaniepokoić?
- Do 12 miesięcy
- Do 2 lat
- Słownik dziecka dwuletniego
- Do 3 lat
- Do 4 lat
- Do 5 lat
- Do 6 lat
- Od 7 do 10 lat:
- U dzieci, młodzieży i dorosłych
Do 12 miesięcy:
- Brak kontaktu wzrokowego
- Brak kierowania wzroku za twarzą rodzica
- Brak gestu wskazywania palcem
- nie głuży i nie gaworzy
- Brak uśmiechu
- nie reaguje na dźwięki otoczenia
- nie rozumie i nie wykonuje prostych poleceń
- nie mówi prostych sylab np.: ta-ta, pa-pa, ma-ma, ba-ba.
- Częsty, jednostajny i długi płacz
Do 2 lat:
- Unikanie kontaktu wzrokowego z osobami najbliższymi
- nie mówi prostych słów np. mama, tata, daj, nie
- nie naśladuje odgłosów zwierząt i otoczenia
- mówi mało i niechętnie
- nie wymawia głosek charakterystycznych dla tego etapu rozwoju mowy
- nie potrafi wskazać podstawowych części ciała
Słownik dziecka dwuletniego
Podany słownik jest przykładem słownika dziecka dwuletniego. Wyrazy mają formę podstawową oraz zapisane są w formie bez zniekształceń typowych dla rozwoju mowy w tym okresie (uproszczeń spółgłoskowych, upodobnień, metatez). Dzieci niekiedy tworzą własną nazwę wybranego fragmentu rzeczywistości, przechodząc przez tzw. okres mowy swoistej, cechujący się dużą liczbą dziecięcych neologizmów.
- Rzeczowniki:
nazwy osób, najczęściej członków rodziny:
mama, tata, babcia, dziadek, wujek, ciocia, imiona rodzeństwa, pani, pan, pan doktor,
nazwy zwierząt (zależne od doświadczeń dziecka) realizowane często dźwiękonaśladowczo:
krowa, kot, pies, kura, ptak, koń, świnka, koza, baran, żaba, słoń, lew,
nazwy pokarmów:
sok, mleko, jajko, kaszka, bułka, chleb, cukierek, czekolada, herbata, kawa, zupa, jabłko, kakao, banan, masło, ser,
nazwy zabawek:
lala, miś, auto, piłka, klocki, bajka, książeczka, rowerek, wiaderko, łopatka, sanki, kredki, pociąg, balon,
nazwy części ciała:
oko, nos, buzia, ucho, włosy, ręka, noga, brzuch, głowa, pupa
nazwy ubrań:
spodnie, spódniczka, bluzczka, kurtka, buty, czapka, szalik, rękawiczki, sweter, skarpetki, kapcie, majtki, koszulka, piżamka,
wyposażenie domu:
lampa, stół, łóżko, okno, telewizor, radio (wieża, magnetofon – zależy od użycia w rodzinie), kubek, talerz, łyżka, butelka, zegar, poduszka, kocyk
świat poza domem:
kwiatek, drzewo, słońce, piaskownica, plac zabaw, spacer, auto, autobus, samolot, pociąg, rower, sklep, dom, dym, deszcz, śnieg, noc, dzień, ulica. - Czasowniki (używane zwykle w 3 os. lp):
spać, jeść, pić, myć, dawać (daj), iść, jechać, kupić, boleć, oglądać, mieć, siedzieć, bać się, bawić się, układać, latać, kąpać, sikać, czytać,
mówić, płakać, biegać, całować, spaść, upaść, rysować - Przymiotniki:
duży, mały, gorący, ciepły, zimny, dobry, zły, głodny; czasami też: brzydki, ładny, czysty, brudny, chory - Przysłówki:
ciepło, zimno, szybko, powoli, ładnie, brzydko, dobrze, źle - Zaimki:
tam, tu, to, co?, kto?, mój - Przyimki:
do, na, u, w, z, dla lub niekiedy uniwersalny zaimek 'a’, na przykład: 'a mam’ (dla mamy),’a gór’ (na górę) 'a domu’ (do domu) - Spójniki
i - Liczebniki:
jeden, dwa, trzy - Partykuły:
Nie
Do 3 lat:
- dziecko nie patrzy na osoby które do niego mówią
- nie nazywa podstawowych przedmiotów z otoczenia
- nie buduje prostych zdań czyli nie łączy dwóch lub trzech wyrazów w wypowiedź
- nie potrafi skupić uwagi podczas czytania książeczek
- język „wchodzi” między zęby przy wymowie głosek ś, ź, ć, dź lub s, z, c, dz
- oddycha przez usta i buzia jest ciągle otwarta
- pije z butelki lub ssie smoczek
- mowa jest niezrozumiała dla otoczenia (dziecko jest zrozumiane tylko przez najbliższych)
- nie wymawia głosek charakterystycznych dla tego etapu rozwoju mowy
Do 4 lat:
- mowa nie jest zrozumiała dla otoczenia
- nie wymawia głosek s, z, c, dz zastępując je głoskami ś, ź, ć, dź.
- ma trudności z nazywaniem przedmiotów
- nie buduje prostych zdań
- ma trudności z zapamiętywaniem wyrazów, zdań, wierszyków
- nie wymawia głosek charakterystycznych dla tego etapu rozwoju mowy
Do 5 lat:
- nie wymawia głosek sz, ż, cz, dż
- nie podnosi czubka języka do podniebienia
- nie potrafi podzielić wyrazu na sylaby
- myli podobnie brzmiące głoski i wyrazy np.: półka – bułka, koza- kosa
- w wypowiadanych zdaniach pojawiają się błędy gramatyczne
- przekręca trudne wyrazy
Do 6 lat:
- nie wymawia poprawnie głoski r oraz innych głosek
- nie potrafi podzielić wyrazu na sylaby i głoski
- nie różnicuje liter
- nie rozumie kontekstu sytuacyjnego
Od 7 do 10 lat:
- nie wymawia prawidłowo wszystkich głosek
- w wypowiedziach ustnych i pisemnych pojawiają się błędy gramatyczne
- myli podobnie wyglądające i brzmiące litery
- czyta bardzo powoli głoskując treść
- przekręca długie wyrazy
- ma kłopot z przepisywaniem tekstu
- robi dużo błędów ortograficznych
- ma trudność z zapamiętywaniem wierszy
U dzieci, młodzieży i dorosłych:
- nieprawidłowo wymawia głoskę r
- język „wchodzi” między zęby przy wymowie głosek ś, ź, ć, dź lub s, z, c, dz
- niewyraźnie mówi głoski sz, ż, cz, dż
- mówi szybko
