02 lis Oddychanie
Prawidłowe, fizjologiczne oddychanie powinno odbywać się przez nos. Taki sposób pobierania powietrza dostarcza organizmowi niezbędnego tlenu do oddychania. Ponad to, oddziałuje na rozwój i kształtowanie się zespołu ustno-twrazowego, gdyż rzeźbi podniebienie twarde, utrwala prawidłową pozycję spoczynkową języka i ust oraz wpływa na ich napięcie mięśniowe.
Drożność dróg oddechowych można sprawdzić:
- przykładając lusterko pod nos i obserwując pojawiającą się parę,
- kładąc ręka pod nosem,
- podczas nauki czyszczenia nosa.
ODDYCHANIE NOSOWE
W trakcie oddychania nosowego usta są zamknięte bez widocznego napięcia, język znajduje się na przedniej części podniebienia w pozycji wertykalno-horyzontalnej, oddech jest cichy, a łuki zębowe są zbliżone.
Oddychanie nosowe ma ogromne znaczenie, ponieważ wpływa na prawidłowy rozwój szczęk i zębów
(co jest równoznaczne z zapobieganiem wadom zgryzu). Ten sposób pobierania powietrza pomaga
w utrzymaniu prawidłowej pozycji spoczynkowej języka oraz wykształceniu prawidłowego połykania. Reguluje napięcie mięśniowe twarzy, wpływa na właściwy rozwój klatki piersiowej, zapewnia odpowiednie dotlenienie organizmu. Minimalizuje ryzyko infekcji, zapobiega wadom słuchu i wadom wymowy.
ODDYCHANIE USTNE
Do najczęstszych przyczyn oddychania ustnego należą: niedrożne drogi oddechowe (polipy w jamie nosowej, krzywa przegroda nosowa, powiększone migdałki), hipotonia (stan zmniejszonego napięcia mięśni) ust uniemożliwiająca ich domknięcie, infekcje oraz alergie, sposób karmienia – niewłaściwa pozycja karmienia, sposób podania pokarmu.
Konsekwencjami takiego sposobu pobierania powietrza są: hipotonia mięśni twarzy, niewłaściwa pozycja spoczynkowa języka, niewłaściwe połykanie, niedotlenienie organizmu (bladość, apatia, nadmierne zmęczenie), trudności w skupieniu uwagi, upośledzenie rozwoju klatki piersiowej i jamy nosowej (wąskie nozdrza), częste infekcje dróg oddechowych (pacjent wdycha zanieczyszczone powietrze, które bezpośrednio wpada do jamy gardłowej i osiada na migdałach) i ucha środkowego, a także występowanie wad zgryzu, obniżenie żuchwy i wycofanie dolnego łuku zębowego.
ĆWICZENIA ODDECHOWE
- rozgrywka meczu, czyli dmuchanie piłeczki pingpongowej do bramek;
- tor przeszkód lub labirynt – dmuchamy na kuleczki;
- oddechowe zbijanie mini kręgli;
- dmuchanie do balonów i na wiatraczki;
- zdmuchiwanie z ręki lub przedmuchiwanie przez stół kulek waty, piłeczek, piórek;
- ćwiczenia ze słomką – dmuchanie przez słomkę do szklanki z wodą, podnoszenie i przenoszenie skrawków papieru z miejsca na miejsce;
- dmuchanie baniek mydlanych.
BIBLIOGRAFIA:
- Kittel A., Terapia miofunkcjonalna, Zielona Góra 2016.
- Malicka I. Oddychanie jako jedna z funkcji prymarnych, ,,Forum Logopedyczne”, 2013, nr 21.
- Pluta-Wojciechowska D., Dyslalia obwodowa. Diagnoza i terapia logopedyczna wybranych form zaburzeń, Bytom 2019.
- Pluta-Wojciechowska D., Zaburzenia czynności prymarnych i artykulacji. Podstawy postępowania logopedycznego, Bytom 2018.